JVH Gaming en gokbedrijf winnen rechtszaak tegen Ksa over monopolievergunning Nederlandse Loterij

JVH Gaming, het gokbedrijf achter Jack's Casino, heeft samen met een ander legaal gokbedrijf een rechtszaak tegen de Kansspelautoriteit (Ksa) gewonnen. Dit juridische geschil had betrekking op de landgebonden monopolievergunningen die de Nederlandse Loterij in handen heeft.

De rechtbank heeft besloten dat het gokbeleid in Nederland niet langer consistent is, en er geen sprake is van een monopolie sinds de Wet Kansspelen op Afstand van kracht werd. De aanvraag voor een vergunning zal opnieuw worden beoordeelt door de Ksa volgens de rechter.

Twee soorten vergunningen werden afgewezen

Jack's Casino en een andere legale vergunninghouder voerden strijd tegen de Ksa omdat hun eerder aangevraagde vergunningen afgewezen werden.

Zo wilt een van de gokbedrijven graag een vergunning hebben voor het exploiteren van instantloterijen zoals Krasloten (onderdeel van Nederlandse Loterij) dat nu doet.

JVH Gaming vroeg om een vergunning voor het aanbieden van fysieke weddenschappen op sport zoals TOTO dat op Nederlandse goklocaties mag aanbieden.

Beide gokbedrijven zijn vergunninghouders

Hoewel beide gokbedrijven in het bezit zijn van een vergunning om online casino spellen aan te bieden, werden de vergunningsaanvragen op 4 september 2022 afgewezen door de Nederlandse gokautoriteit.

De reden die de Kansspelautoriteit gaf was dat de Nederlandse Loterij een monopolievergunning op zak heeft. Er werd bezwaard ingediend tegen het afkeuren van de aanvraag. In eerste instantie werd het bezwaar door de rechtbank verworpen.

Vrij verkeer van diensten

Toen zelfs het bezwaar verworpen werd, zijn JVH Gaming en het andere gokbedrijf juridische stappen gaan ondernemen. De rechtbank moest gaan bepalen of het gokbeleid met de Nederlandse Loterij die momenteel een monopolievergunning heeft, niet in strijd zou zijn met het vrij verkeer van diensten binnen de EU. Het volgende wordt hierover in de Wet op de Kansspelen (WoK) beschreven:

“De raad van bestuur, bedoeld in artikel 33a, kan met het oog op de belangen van instellingen werkzaam ten algemene nutte, in het bijzonder op het gebied van sport en lichamelijke vorming, van de cultuur, het maatschappelijk welzijn en de volksgezondheid, aan één rechtspersoon met volledige rechtsbevoegdheid voor een door hem te bepalen duur vergunningen verlenen tot het organiseren van een instantloterij/sportweddenschappen/lotto's.”

Artikel 14b, 16 en 27b, Wet op de Kansspelen

Er zijn meerdere redenen waarom het gerechtvaardigd is dat een kansspelaanbieder een monopolievergunning bezit, ongeacht het vrij verkeer van diensten binnen de Europese Unie. De rechtbank heeft gecontroleerd of een van de redenen betrekking had op het gokbeleid in Nederland:

• Er bestaat een geldige rechtvaardiging;
• Het betreft een maatregel die geen discriminatie op basis van nationaliteit inhoudt;
• Beperkingen zijn in balans.
• Eerdere rechtszaak over monopolievergunning

Enkele jaren geleden heeft Betfair eerder geprobeerd om de monopoliepositie van de Nederlandse Loterij aan te vechten, toen deze nog bekend stond als de Lotto. De Raad van State heeft destijds geoordeeld dat er voldoende grondslagen waren om deze monopolievergunning toe te kennen.

Betfair wees destijds op het loterijenstelsel, waarvoor de Kansspelautoriteit meerdere vergunningen moet verlenen. Op dat moment ontbraken echter afdoende gronden om te spreken van een horizontaal inconsistent kansspelbeleid:

“Om die reden heeft de Afdeling geoordeeld dat de omstandigheid dat voor sportprijsvragen een éénvergunningstelsel geldt en dat voor goede doelen loterijen meerdere vergunningen beschikbaar zijn, niet maakt dat het Nederlandse kansspelstelsel niet horizontaal consistent is.”

De Afdeling bestuursrechtspraak

De Ksa heeft tijdens het afwijzen van de kansspelvergunningen van JVH Gaming en het andere bedrijf verwezen naar de uitspraak van de Afdeling. JVH Gaming lichtte toe dat de situatie wat betreft de Nederlandse gokindustrie totaal veranderd is.

Sinds 1 oktober 2021 is de Wet Kansspelen op Afstand van kracht, waarbij reeds 17 gokbedrijven vergunningen hebben verkregen om online sportweddenschappen te exploiteren.

Eén vergunninghouder beter volgens Ksa

Volgens de gokbedrijven die bezwaar hadden ingediend, kon de Ksa niet langer vasthouden aan het argument van marktwerking. De Ksa is namelijk van mening dat de bescherming van spelers en het preventieve beleid tegen gokverslaving effectiever zouden zijn met slechts één vergunninghouder.

Daarnaast wegen de risico's van online gokken zwaarder dan bij fysieke gokvormen zoals loterijen of winkels waar sportweddenschappen worden afgesloten. Het zou niet logisch zijn om de geldende beperkingen voor kansspelen op het land te handhaven.

Nieuwe kansspelwet brengt verandering

Door de rechter werd benadrukt dat de Afdeling niet vastgesteld heeft dat het kansspelbeleid in Nederland horizontaal consistent was. Het was echter niet vast te stellen dat het inconsistent was. Sinds de komst van de nieuwe kansspelwet zijn er veel ontwikkelingen geweest die de situatie zeer sterk hebben veranderd.

Tevens kon de rechtbank zich niet vinden in het argument dat de Kansspelautoriteit voerde over dat de verschillen tussen de kansspelen te groot waren om te kunnen vergelijken.

“De rechtbank komt gelet op al het voorgaande tot de conclusie dat het kansspelbeleid naar de huidige stand van zaken niet horizontaal consistent is. De beroepsgrond van eisers slaagt.”
Uitspraak van rechter

Aanvraag voor vergunningen moeten opnieuw bekeken worden

Eerdere besluiten van de Kansspelautoriteit zijn vernietigd met de uitspraak over de horizontale inconsistentie van het kansspelbeleid in Nederland. Daarom zal de Ksa opnieuw de aanvraag van JVH Gaming en het andere gokbedrijf in behandeling nemen. Binnen een tijdsbestek van 12 weken zal de Kansspelautoriteit de vergunningsaanvragen beoordeeld hebben. Zes weken zijn er gegeven voor als de Ksa besluit om in hoger beroep te gaan.