Psychologische impact van loterijwinst: Winnaar van € 30 miljoen in Staatsloterij

Na de recente Oudejaarstrekking van de Staatsloterij, waarbij een winkel in Woensdrecht de gelukkige verkoper van het winnende lot was, ontstond enige verwarring over de mogelijke herkomst van de winnaar. De Staatsloterij riep Belgen op hun lot te controleren. Na bijna twee weken heeft de winnaar zich gemeld, maar blijft anoniem om privacy redenen. Bjorn Rosner van de Staatsloterij vertelde dat de winnaar pas later de loten heeft gecheckt en het nieuws eerst heeft laten bezinken voordat contact werd opgenomen.

“De winnaar gaf aan niet direct op 1 januari de loten gecheckt te hebben, maar pas later die week. Daarna heeft de winnaar het bijzondere feit nog even laten bezinken en pas dáárna ons gebeld voor een afspraak.”

Bjorn Rosner, Staatsloterij.

Breinreacties op grote loterijwinst

Financieel psycholoog Anne Abbenes verklaart de vertraging in het opeisen van de prijs door te wijzen op de impact van zo'n grote loterijwinst op het brein: “Het winnen van zo'n grote prijs heeft een impact op je brein. Je hersenen interpreteren het als gevaar, omdat ze weten dat er veel gaat veranderen. Wat volgt, is een overlevingsreactie: vluchten, vechten of bevriezen. De keuze tussen deze reacties varieert per persoon en soms zelfs per situatie. Deze winnaar bevroor blijkbaar vanwege de prijs, en dat is niet ongewoon.”

Psychologische uitdaging van grote rijkdom

Als onderzoeker bij het Financial Psychology Institute Europe heeft Abbenes jarenlang de emoties en breinprocessen bestudeerd die gepaard gaan met financiële situaties. Ze wijst erop dat mensen vaak extreem gierig worden uit angst alles te verliezen, vooral bij grote geldbedragen. Hoewel velen dromen van het winnen van een groot geldbedrag, kan dit ook beklemmende gevoelens met zich meebrengen. Anne begeleidt regelmatig voetballers en artiesten met soortgelijke problemen.

Met name op jonge leeftijd kan het psychologisch uitdagend zijn om veel geld te bezitten, vooral in Nederland, waar geld soms als een beladen onderwerp wordt beschouwd. Nederlanders praten bij voorkeur niet over geld. “Als je plotseling stinkend rijk wordt, moeten mensen daar eerst mee leren omgaan,” voegde ze eraan toe.

Financiële begeleiding, maar niet altijd psychologisch

Terwijl financiële begeleiding wordt geboden aan grote prijswinnaars in de Staatsloterij, benadrukt Anne dat deze ondersteuning zich niet altijd uitstrekt tot psychologische begeleiding. Er zijn talloze verhalen bekend van gelukkige winnaars die zich, van de ene op de andere dag, miljonair mogen noemen. Echter, het bezitten van aanzienlijke rijkdom kan leiden tot gierigheid of angst om het geld weer te verliezen. Sommigen slaan zelfs zo ver door dat ze afstand doen van medicijngebruik vanwege eigen bijdragen.